Czym jest skala Apgar?

Tuż po przyjściu na świat noworodek badany jest przez pediatrę lub neonatologa i otrzymuje punkty w tzw. skali Apgar. Wskazują one na ogólny stan zdrowia dziecka i ewentualne  nieprawidłowości występujące zaraz po narodzinach. Nazwa skali pochodzi od nazwiska amerykańskiej lekarki Virgini Apgar, która opracowała ją w 1953 roku.

Co sprawdza skala Apgar

Każdy noworodek badany jest przynajmniej dwukrotnie – w pierwszej i piątej minucie życia i, jeśli są jakieś nieprawidłowości, to także w 10 i 15 minucie. Wszystko po to, by sprawdzić, czy stan dziecka poprawia się czy pogarsza.

Lekarze oceniają 5 parametrów, za które noworodek może otrzymać w sumie maksymalnie 10 punktów. Są to:

• oddech – 0 punktów za brak oddechu i konieczność reanimacji, 1 punkt gdy oddech jest słaby i nieregularny, 2 punkty za oddech prawidłowy
• czynność serca – 0 punktów za brak czynności serca i konieczność reanimacji, 1 punkt za tętno poniżej 100 uderzeń na minutę, 2 punkty za więcej niż 100 uderzeń na minutę
• wygląd skóry – 0 punktów za skórę bladą i siną, 1 punkt gdy ciało dziecko jest zaróżowione, ale kończyny są sine, 2 punkty gdy skóra jest zaróżowiona na całej powierzchni ciała 
• napięcie mięśni – 0 punktów za brak napięcia i wiotkość mięśni, 1 punkt za osłabione napięcie, 2 punkty gdy kończyny są zgięte i stawiają opór
• reakcja na bodźce – 0 punktów za brak reakcji na cewnik wprowadzany do nosa w celu jego odśluzowania, 1 punkt za grymas niezadowolenia, 2 punkty za niezadowolenie, kaszel lub kichanie

Interpretacja wyników

Każda mama chce usłyszeć, że jej dziecko otrzymało maksymalną liczbę punktów, jednak zdarzają się sytuacje, gdy noworodek uzbierał ich mniej. Skala Apgar pokazuje w jakim stanie jest maluszek i jakie są rokowania na najbliższe godziny i dni jego życia.

Gdy dziecko otrzymało 8-10 punktów przyjmuje się, że jego stan jest bardzo dobry. Maluch prawidłowo oddycha, ma dobrą akcję serca i napięcie mięśniowe a także zaróżowioną skórę  i prawidłowo reaguje na bodźce. Takie dziecko tuż po porodzie nie wymaga specjalistycznej opieki i może wrócić w ramiona mamy.

Wynik pomiędzy 4 a 7 punktów świadczy o stanie średnim, zazwyczaj spowodowanym długim i męczącym porodem. Najczęściej dziecko wymaga oczyszczenia dróg oddechowych i podania tlenu, bo jego płuca i serce nie pracują prawidłowo.Taki stan nie musi jeszcze oznaczać dużych kłopotów, bo zazwyczaj podczas drugiego badania w 5 minucie życia, dziecko otrzymuje już większą liczbę punktów.

Powodem do niepokoju jest natomiast sytuacja, w której noworodek otrzyma mniej niż 3 punkty. Takie dziecko wymaga natychmiastowej pomocy ratującej jego życie. Jeżeli po kilku kolejnych badaniach, w 15 minucie życia, liczba punktów nie rośnie, maluch jest w stanie zagrażającym życiu.

Warto wiedzieć, że skala Apgar jest nieco mniej wiarygodna w przypadku dzieci, które urodziły się przedwcześnie. Takie maluchy zazwyczaj mają problemy z oddychaniem, bo nie są gotowe do samodzielnego życia i mniejsza liczba punktów jest zupełnie normalna.