Przygotowanie do porodu: Poród aktywny

Maciej Piwowski
29.06.2015

Ruch Aktywnego Rodzenia narodził się w Wielkiej Brytanii w początkach lat 80. Był buntem przeciwko tradycyjnemu, medycznemu modelowi położnictwa. Powstały w owym czasie termin "poród aktywny" oznaczał całkowicie inne spojrzenie na rolę kobiety w porodzie. Przede wszystkim przywracał jej należną rolę czyniąc z niej podmiot tego wydarzenia. Tym samym stawiał pod wielkim znakiem zapytania metody współczesnego położnictwa, przeobrażające rodzącą kobietę w bierną, posłuszną pacjentkę, pozbawioną możliwości wpływu na przebieg porodu.

To ja rodzę moje dziecko
Poród aktywny również oznacza wiarę w naturalną, biologiczną zdolność każdej kobiety do urodzenia dziecka. Gdyby nie precyzyjny, "wbudowany" przez naturę mechanizm zawiadujący procesem porodu, los naszego gatunku byłby nie do pozazdroszczenia. Szkoły rodzenia, lekarze położnicy, aparatura medyczna i farmakologia istnieją zaledwie ułamek tego czasu, jaki istnieje ludzkość. Przez tysiące lat kobiety rodziły dzieci polegając na własnych siłach i instynkcie. Poród aktywny nie oznacza jedynie fizycznej aktywności kobiety (poruszania się, zmiany pozycji, używania głosu). Aktywność oznacza również zdolność i chęć do podejmowania decyzji i wzięcie odpowiedzialności za rozwój wypadków - co nie zawsze bywa łatwe. Decydowanie o przebiegu porodu to naturalne pragnienie każdej matki.

Odpowiadam i decyduję
Zachowaniem kobiety kieruje instynkt. To on podpowiada, jak się zachowywać, aby pomóc dziecku przyjść na świat. Idąc za jego głosem kobieta wiele razy spontanicznie zmienia pozycję ciała, podświadomie poszukując tej, która w danym momencie przynosi jej największą ulgę. Charakterystyczne jest to, że zawsze wybiera pozycje wertykalne - takie, w których kanał rodny skierowany jest do dołu. W tych pozycjach wykorzystywana jest siła przyciągania ziemskiego, która powoduje, że główka dziecka mocniej naciska na szyjkę przyspieszając rozwarcie, a w okresie parcia pomaga dziecku opuszczać się w kanale rodnym. Oprócz pozycji ważny jest ruch: kręcenie biodrami, chodzenie, a nawet taniec. Ruch w oczywisty sposób pomaga radzić sobie z bólem skurczu. Odgrywa również mniej znaną, ale bardzo ważną rolę - w początkowym okresie porodu ułatwia dziecku prawidłowe ustawienie się w kanale rodnym. Pod wpływem okrężnych ruchów miednicy wykonywanych przez matkę, dziecko jak gdyby "wkręca" się w kanał rodny.

Aktywny poród sprzyja efektywniejszemu wykorzystaniu przerwy na odpoczynek między skurczami. Rodząca łatwiej się relaksuje, uspokaja oddech. Odnajduje pozycję, w której może najlepiej rozluźnić ciało, prosi osobę towarzyszącą o masaż, łyk wody. Dzięki aktywnej pracy kobiety w czasie skurczu i pełnego odpoczynku w przerwie między nimi, poród przebiega szybciej i dynamiczniej. Zmniejsza się potrzeba użycia środków farmakologicznych wspomagających poród. Wszystko wygląda inaczej, gdy kobieta rodzi tradycyjnie, leżąc płasko na łóżku porodowym. Siła ciążenia, tak pomocna w czasie porodu aktywnego, staje się poważnym utrudnieniem, gdy kobieta rodzi w pozycji "na wznak". W pierwszym okresie szyjka macicy, nie pobudzana uciskiem główki, rozwiera się wolniej. W okresie parcia rodząca musi wypchnąć dziecko "pod górę" w stronę ujścia. Skurcze macicy z trudem pokonują siłę grawitacji, która przyciąga dziecko w dół do kręgosłupa matki. Uciskana żyła wrotna zakłóca krążenie, powodując często niedotlenienie dziecka. Poród przedłuża się, a wysiłek matki i dziecka jest wielokrotnie większy. Gdy kobieta staje się zależna procedur medycznych i decyzji innych osób, traci zaufanie do własnej siły i intuicji. Czuje się jak przedmiot pozbawiony możliwości decydowania o sobie.

Przechodząc przez procedurę przyjęcia do szpitala, łatwo jest poddać się roli posłusznej pacjentki i nie pytać o to, co się z Tobą dzieje. Dlatego takie ważne jest, jak się przygotujesz do porodu, czy w czasie porodu będzie wspierać Cię bliska osoba i jakie miejsce porodu wybierzesz. Poród aktywny, jak powiedziała Janet Balaskas, autorka tej koncepcji, to stan umysłu - kobieta jest przekonana o tym, że może urodzić sama, że wiedza o tym, jak rodzić, jest głęboko w niej ukryta i że w odpowiednim momencie mechanizm porodu "zadziała". Nie znaczy to jednak, że do porodu aktywnego nie trzeba się przygotowywać. Dobrze byłoby, gdybyś skorzystała ze szkoły rodzenia, w której poznasz różne ćwiczenia, wzmacniające twoje ciało i wypróbujesz różne pozycje porodowe. Ważne jest, aby prowadzący wspierali Cię w Twojej wierze w Twoje siły. Dobrze byłoby także, gdybyś w czasie ciąży nauczyła się relaksować i rozluźniać ciało poprzez odpowiedni, głęboki oddech. To wszystko sprawi, że łatwiej będziesz kontaktowała się z ciałem w czasie porodu i podążała za swoimi potrzebami. Koncepcja porodu aktywnego stawiając kobietę w centrum porodu stanowi wyzwanie dla naszych stereotypowych przekonań na temat porodu - zostałyśmy wychowane wśród opowieści o tym, że rodząca jest bierna, cierpiąca, musi znieść wiele przykrości i bólu dla dobra swojego dziecka, i że to personel decyduje o tym, jak poród powinien przebiegać. Dlatego czas ciąży jest dla ciebie czasem budowania poczucia siły wiary w Twój instynkt, tak abyś mogła obronić się przed siłą tego stereotypu.

Tekst pochodzi ze strony Fundacji Rodzić po Ludzku http://www.rodzicpoludzku.pl

Zgłoś swój pomysł na artykuł

Więcej w tym dziale Zobacz wszystkie