Czy konflikt serologiczny jest groźny dla dziecka?

Krzysztof Jagielski
13.09.2017

Konflikt serologiczny nie jest przeciwwskazaniem do starania się o potomstwo. Jednak w razie zagrożenia, należy zachować ostrożność. Zbagatelizowanie tego problemu może stanowić poważne zagrożenie dla dziecka.

Szacuje się, że na konflikt serologiczny narażona jest co czwarta para, która stara się o potomstwo. Do jego rozwinięcia dochodzi jednak w przypadku co dziesiątej ciąży.

Na czym polega konflikt serologiczny?

Konflikt serologiczny to zjawisko, które powstaje na skutek niezgodności antygenów. Najczęściej pojawia się u kobiet z grupą krwi Rh (-), których płód dziedziczy grupę krwi Rh (+) po ojcu. Wówczas dochodzi do wytwarzania przeciwciał skierowanych przeciwko antygenowi D obecnego we krwi płodu, jeżeli dojdzie do kontaktu z krwią.

Warto jednak mieć świadomość, że konflikt serologiczny może pojawić się u każdej kobiety w ciąży – jako że istnieje wiele antygenów krwinek czerwonych i układów. Dlatego istotną rolę odgrywa profilaktyka, tj. badania na obecność przeciwciał.

Skutki konfliktu serologicznego

Niepodjęcie działań w kierunku zapobiegnięcia konfliktowi serologicznemu może doprowadzić do tzw. serokonwersji. Zagraża to prawidłowemu rozwojowi płodu. Częstym skutkiem zbagatelizowanego konfliktu serologicznego jest choroba hemolityczna noworodka.

Schorzenie to może objawiać się:

  • anemią

W efekcie dziecko rodzi się z niedokrwistością. Anemii towarzyszy jednocześnie powiększenie śledziony oraz wątroby.

Zwykle choroba nie zagraża życiu, ponieważ z czasem dochodzi do poprawy obrazu krwi. Jeżeli jednak niedokrwistość ma ciężki przebieg, noworodek poddawany jest specjalistycznemu leczeniu.

  • ciężką żółtaczką w pierwszej dobie po porodzie

Poziom bilirubiny gwałtownie wzrasta zaraz po porodzie i osiąga wysokie wartości. Jest to bardzo groźne, ponieważ wysoki poziom tego barwnika wykazuje toksyczne działanie na mózg noworodka. W efekcie dziecko może być narażone na zaburzenia rozwoju psychicznego, pojawiają się problemy z mową, dziecko traci słuch.

  • uogólnionym obrzękiem płodu

To najgroźniejszy skutek konfliktu serologicznego, który daje o sobie znać jeszcze na etapie ciąży. Niszczenie przez przeciwciała krwinek czerwonych dziecka prowadzi do zaburzenia krążenia i zwiększenia przepuszczalności naczyń. W rezultacie płyn wyciekający z naczyń dostaje się do pobliskich tkanek i powoduje powstawanie wewnętrznych obrzęków. Zmiany są tak poważne, że najczęściej dochodzi do obumarcia płodu – zwykle w łonie matki.

Konfliktowi serologicznemu można zapobiec

Konflikt serologiczny może być groźny, dlatego Polskie Towarzystwo Ginekologiczne zaleca każdej ciężarnej wykonanie badań, które pozwolą odpowiednio wcześnie wykryć ryzyko i szybko podjąć stosowne działania.

Dzięki podejmowanym działaniom profilaktycznym, częstość pojawienia się konfliktu serologicznego znacznie spadła. Jeszcze kilkanaście lat temu pojawiał się u 0,5-1,5 proc. przypadków. Obecnie odsetek jest znacznie niższy.

Artykuł partnera

Zgłoś swój pomysł na artykuł

Więcej w tym dziale Zobacz wszystkie